Na Cetinju je večeras, u Crnogorskoj galeriji umjetnosti Miodrag Dado Đurić održana izložba art projekta Narodnog muzeja Crne Gore pod nazivom "Što je nama naša borba dala".

Foto: MediaBiro/G.Šaban

Izložbu je otvorila direktorica Narodnog muzeja, istoričarka umjetnosti i likovna kritičarka, dr Anastazija Miranović.

“U godini velikih jubileja - 80 godina od trinaestojulskog ustanka, prvog organizovanog, opštenarodnog ustanka u porobljenoj Evropi i 70 godina od osnivanja Muzeja NOB-a smatrali smo za shodnim relizovati umjetnički projekat "Što je nama naša borba dala, kojeg čine tri izložbe, tri ugla percipiranja, promišljanja i artikulisanja velikih tema - slobode i antifašizma, narodnooslobodilačke borbe i revolucije, socijalne pravde, rodne ravnopravnosti prosperiteta i emancipacije "novog čovjeka" i društva koje su u umjetnosti, poratnog, socijalističko - komunističkog periods bile nametnute, dirigovane i kontrolisane, da bi u vremenu postkomunizma i postmoderne bile potisnute i zaboravljene, zaogrnute plaštom demokratije, kreativnih sloboda i individualnih umjetničkih izricaja”, rekla je Miranović.

Kako je kazala, potiranjem i/ili podrazumijevanjem, bagatelizovanjem i banalizovanjem, zaboravljanjem i obezvređivanjem tih vrijednosti izgubili smo bazični, vrijednosni, uporišni oslonac.

"Rezultate tih činjenja ili nečinjena živimo danas, a umjetnost kao ogledalo stvarnosti i društva u kom nastaje, neminovno ukazuje i otvara pitanja”, rekla je ona.

Foto: MediaBiro/G.Šaban

Posmatrano iz ugla istorije umjetnosti, objašnjava Miranović, ove tri izložbe prezentuju hodogram osamdesetogodišnje likovne produkcije umjetničkih djela na date teme kroz selekciju i ekspoziciju radova u vremenskom rasponu od 1945. do 2021.

"Koristim priliku javno da se zahvalim umjetnicima koji su se odazvali mom pozivu za učešće na izložbi stvarajući i predstavljajući namjenske tematske radove: Dimitriju Popoviću, Zlatku Glamočaku, Nataši Đurović, Vesku Gagoviću, Igoru Rakčeviću, Jeleni Tomašević, Suzani Pajović, Ani Matić, Ivanki - Vani Prelević, Ani Miljkovac, Anki Gardašević, Zoranu Živkoviću, Davidu Delibašiću, Katarini Švabić, Maji Šofranac, Mileni Jovićević, Nikoli Markoviću, Vlatki Vujošević, Nadi Kažić, Nemanji Batrićeviću i Lucy Heyward”, poručuje ona.

Kako ističe, svojim lucidnim, intrigantno provokativnim razmišljanjima datih tema umjetnici pažnju fokusiraju na određenu, aktuelnu pojavnost, ostvarujući diskurs koji problematizuje, opominje, plaši i upozorava.

“Svitanje, Snovi o slobodi, Superheroj, Stisak, Outlet, Antifašizam nije modni detalj, Zemlja odvažnih noseva, Mijene, Obraćaj mi se kao Svetosti, Zastave, Crnogorske heroine - Milica Vučinić, Naša saradnja vrata koja vode do slobode. Kolekcionar, Ćelije memorije - uspavanka, Uvijek isto, neki su od indikativnih naziva predstavljenih radova”, rekla je direktorica Narodnog muzeja.

Foto: MediaBiro/G.Šaban 

Kako je objasnila, za razliku od prve izložbe ovog projekta, čija su djela, razumljivo, shodno vremenu nastanka, realizovana u klasičnim likovnim medijima - slikarstvu, crtežu i sklulpturi, radovi na ovoj izložbi dominantno konceptualnog prosedea, realizovanih većinom kao instalacije, objekti, video radovi otvaraju prostor za izjave umjetnika o sopstvenom radu, koje čini integrativni sement samog rada.

“Osobena sprega različitih tekstualno - oblikovanih pisama upotpunjuje željeni, perceptivni kontekst, otklanjajuči barijeru "nerazumijevanja" predočenog, koje je potom u ravni individualnih, spoznajno obrazovnih kapaciteta”, kaže ona.

Da li je sloboda u suštini ambivalentan koncept koji se uspostavlja u odnosu na opozit koji je ograničava, u dihotomnoj korelaciji: ropstvo - sloboda, rat - mir, borba - predaja? Da li se kreativni procesi u umjetnosti kreću spiralnom putanjom , obnavlajućim procesima i daljim razvojem prethodno usvojenih vrijednosti, samo su neka od pitanja, kako ističe Miranović, koje otvara ova izložba te da odgovore na njih moramo dati sami.