Implanti napravljeni od proteina iz svinjske kože povratili su vid 20 ljudi sa oboljelim rožnjačama u iznenađujućem kliničkom ispitivanju. Svi pacijenti su bili ili djelimično ili potpuno slijepi prije nego što im je presađeno specijalno tkivo dobijeno bioinženjeringom.

Foto: Ilustracija, Pixabay

Naučnici su se nadali dobrim rezultatima, ali ono što se desilo je i njih zapanjilo. Dvije godine nakon zahvata, svih 14 potpuno slijepih ljudi povratilo je punu funkciju očiju, a troje od njih ima savršen 20 od 20 vid.

„Ova procedura zaobilazi problem manjka doniranog tkiva rožnjača i omogućava ljudima da se izliječe i povrate kvalitet života“, kaže oftalmolog Nil Lagali sa Univerziteta Linćeping u Švedskoj.

U svijetu desetine miliona ljudi pati od gubitka vida zbog oštećenja ili bolesti rožnjače, ali samo jedan od 70 uspije da dođe do nove rožnjače putem transplantacije – što je do sada bio jedini način da im se povrati funkcija očiju.

Osim toga, zahvat je veoma skup i zbog manjka doniranih rožnjača većina ljudi nikada ni ne povrati vid.

„Učinili smo veliki pomak da bi osigurali da naš pronalazak bude lako dostupan i pristupačan svima, ne samo bogatima. Zbog toga se može koristiti u svim djelovima svijeta“, ističe biomedicinski inženjer Merdad Rafat sa Univerziteta Linćeping.

Da bi postigli to, Rafat i njegove kolege razvili su novu tehniku koja ne zahtijeva invazivnu intervenciju, već doktori mogu da je primijene u daleko skromnijim uslovima i sa mnogo manje opreme.

„Manje invazivan metod mogao bi da se koristi u više bolnica, čak i onih slabije opremljenih i time bi se pomoglo većem broju ljudi. Našim metodom, hirurg ne mora da odstranjuje postojeće tkivo. Umjesto toga, pravi se mali rez kroz koji se u postojeću rožnjaču ubacuje implant“, objašnjava Lagali.

Jeftin i lak za čuvanje

Ono što je možda još važnije jeste što je materijal koji se koristi nusproizvod prehrambene industrije, a zahvaljujući specijalno razvijenom pakovanju i procesu sterilizacije može da se čuva do dvije godine.

Naša rožnjača, onaj čisti prednji sloj oka koji štiti zenicu i dužicu, sačinjena je od različitih vrsta kolagena. Ona se vremenom tanji i počinje da se krivi što dovodi do oboljenja keratokonusa i djelimičnog ili potpunog gubitka vida.

Zbog toga su švedski stručnjaci prečistili kolagen iz svinjske kože i napravili novi sloj rožnjače.

Onda su putem hemijskih i fotohemijskih metoda ojačali ovaj inače mekan materijal i učinili ga stabilnijim i dobili hidrogel.

Usavršavajući svoje tehnike na životinjskim modelima, istraživači su razvili jednostavan metod usađivanja hidrogela u rožnjaču bez potrebe da se ona odstranjuje.

Implant ispravlja rožnjaču i vraća joj debljinu čime se ponovo uspostavlja mogućnost oka da se fokusira.

Minimalno invazivni zahvat takođe ostavlja nerve i ćelije rožnjače netaknutim, zbog čega se rana vrlo brzo zacjeljuje.