U nedavnoj analizi dviju studija manjeg opsega, naučnici iz američkog Neuromodulation Research Facilityja, otkrili su potencijalnu prepreku sposobnosti popravljanja ili ponovnog uspostavljanja veza u mozgu, uzrokovanu visokom konzumacijom kofeina.

Foto: Ilustracija/Pixabay.com 

Neočekivani rezultati

Suprotno uvriježenom mišljenju da kofein poboljšava moždanu plastičnost, studija je ispitivala moždane signale povezane s učenjem i formiranjem pamćenja kod 20 osoba. Američki  naučnici su pronašli neočekivane rezultate, dovodeći u pitanje pretpostavku da kofein potiče plastičnost. Tim je izrazio potrebu za opsežnim studijama za izravnu procjenu uticaja kofeina na učenje i plastičnost zbog njihovih preliminarnih nalaza. Njihovo istraživanje objavljeno je u časopisu Frontiers in Psychiatry.

Kofein, poznat po svojim svojstvima jačanja budnosti blokiranjem hemijskog adenozina koji izaziva spavanje, utiče na dugotrajno potenciranje (LTP) u mozgu. LTP je proces kroz koji neuronske ćelije jačaju veze, ključne za mozak za dobijanje novih informacija i prilagođavanje tokom vremena.

Spekulativna teorija

Tokom studije, 16 osoba koje su konzumirale jedno do pet pića s kofeinom dnevno i četiri apstinenata podvrgnuto je ponavljanoj transkranijalnoj magnetskoj stimulaciji (rTMS) kako bi se simulirala spremnost mozga za učenje. Kako prenosi ZIMO, analiza električnih impulsa u nervnom sistemu pokazala je znatno jače djelovanje LTP-a kod onih koji nisu konzumirali kofeinska pića.

Istraživači pretpostavljaju da bi kontinuirana stimulacija kofeinom mogla spriječiti plastičnost mozga, potencijalno objašnjavajući opažene niže razine plastičnosti. Međutim, to zasad ipak ostaje spekulativna hipoteza.

Nedostaci istraživanaja

Uprkos intrigantnim nalazima, studija ima ograničenja, sa samo 20 sučesnika i iskrivljenom distribucijom kofeina/nekofeina. Osim toga, oslanjanje na doze kofeina koje sami navode otežava utvrđivanje stvarnog uticaja različitih doza kofeina na dugoročno potenciranje mozga.

Ipak samo pilot istraživanje

Priznajući navedena ograničenja, naučnici smatraju studiju pilot istraživanjem, s ciljem usmjeravanja budućih istraživanja. Naglašavaju potrebu za preciznim i dobro kontrolisanim studijama koje regulišu vrijeme i dozu kofeina prije testiranja kako bi se omogućilo tačnije razumijevanje njegovog uticaja na reakcije plastičnosti.

Zamršen odnos između kofeina i zdravlja pokazao je protivrječne rezultate u prijašnjim istraživanjima, od potencijalne zaštite od demencije do potencijalnog rizika od dijabetesa. Istraživači se zalažu za dublje razumijevanje načina na koji kofein utiče na mehanizme učenja i pamćenja, te njegove potencijalne učinke na kliničke rezultate rTMS-a.