Glineni cilindri veličine kažiprsta, koje su u grobnici u Siriji pronašli stručnjaci sa Univerziteta Džons Hopkins, dokaz su o najstarijoj poznatoj upotrebi pisma i potpuno mijenjaju dosadašnje sve što se do sada smatralo o porijeklu pismenosti.

Foto: Ilustracija, Pixabay

Datirani na period oko 2400. godine prije nove ere, ispisani cilindri su 500 godina stariji od egipatskog pisma, za čiji oblik iskošenih hijeroglifa se do sada smatralo da je prvo pismo.

Time se mijenja naše znanje o tome odakle su prva pisma došla, kako su dijeljena i razmjenjivana i šta bi to moglo da znači za razvoj ranih urbanih civilizacija.

„Pismo je donijelo ogroman pomak i učinilo pisani način sporazumijevanja pristupačnim ljudima, koji ne pripadaju vladajućoj i društvenoj eliti. To je promijenilo način na koji ljudi žive, kako misle i kako komuniciraju“, kaže Glen Švarc, profesor arheologije na Univerzitetu „Džons Hopkins“, koji je otkrio glinene cilindre.

Novo otkriće pokazuje da su ljudi eksperimentisali sa novim vidovima komunikacija mnogo ranije i na drugoj lokaciji od onoga što smo do sada mislili.

Rezultati studije predstavljeni su na godišnjem sastanku Američkog društva za prekookeanska istraživanja.

Švarc, koji je stručnjak za bliskoistočnu arheologiju, proučavao je širom Sirije kako su se rani urbani centri razvijali i kako su osnivani manji gradovi u regionu.

Zajedno sa kolegama sa Univerziteta u Amsterdamu, vodio je 16-godišnje iskopavanje u Tel Um al Mari, jednom od prvih urbanih centara srednje veličine u zapadnoj Siriji.

Tamo su otkrili grobnice iz ranog bronzanog doba, a jedna od njih u sebi je imala šest kostura, zlatni i srebrni nakit, glinene posude i vrh koplja.

Odmah do grnčarije, arheolozi su otkrili četiri glinena cilindra na kojima se činilo da je nešto napisano.

„Cilindri su bili probušeni pa pretpostavljamo da je kroz rupu išla struna koja ih je povezivala sa drugim predmetom i da su služili kao oznake. Možda da se opiše sadržaj posuda, odakle su došle ili kome su pripadale. Bez mogućnosti da prevedemo, možemo samo da spekulišemo“, ističe Švarc.

Koristeći metodu radioaktivnog ugljenika, istraživači su potvrdili starost grobnica, artefakata i pisma.

„Prethodno smo smatrali da je prvo pismo izmišljeno u ili oko drevnog Egipta oko 1900. godine. Ali ovi predmeti su stariji i sa potpuno druge lokacije, što znači da pisana komunikacija ima potpuno drugačije porijeklo nego što smo mislili“, navodi stručnjak Univerziteta „Džons Hopkins“.